David Urquhart 1805 yılında İngiltere’nin Cromraty şehrinde doğdu. Babasının ölümü sonrasında ise annesi ile İsviçre’ye gitti. Cenevre Fransız askeri okulundaki eğitiminden sonra İngiltere’de silah tekniklerini öğrenip Oxford’dan dersler aldı. 1827’de ise Yunan Bağımsızlık Savaşı’na katıldı. Başarılarından dolayı 1831’de İstanbul elçiliğinde görev aldı.
1833 yılında ise İngiltere’nin ticari çıkarları için Doğu ülkelerine bir seyahate çıktı. Bu seyahat üzerine Osmanlı’nın potansiyelini belirten “Turkey and it’s Resources” isimli eserini yayınladı. Seyahatleri sırasında Türkleri daha yakından tanıyıp oluşturdukları kültüre hayran kaldı. Bunun üzerine aynı yıl içerisinde “Islam as a Political System” isimli eserini yazdı.
1834 yılında tekrar İstanbul’a gelen Urquhart, Mısır sorununda Osmanlı yönetimine destek verdi. Bunun üzerine de İngiltere’nin baskısı ile Bâbıâli tarafından sınır dışı edildi. Londra’ya dönünce 1835 yılında bir diğer kitabı olan “England, France, Russia and Turkey” isimli kitabını yayınladı. Kitabında Rusya’nın ilerleyen yıllarda Osmanlı’da büyük bir nüfuz sahibi olacağı konusunda İngiliz devletini uyardı.
1837 yılına gelindiğinde iki cilt olan “The Spirit of the East” isimli eserini yayınladı. Eserinde Doğu ve Türkler hakkında yazılan ve bilinen yanlışları düzeltmek için çabaladı. Dönemin benzer eserlerinden farklı olan bu eser, Osmanlı Türkleri arasındaki dürüstlükten, hoşgörüden, adaletten, kadına saygıdan ve misafirperverlikten bahsediyordu. Bu açısıyla eser, Avrupa’da büyük bir sükse yapmıştı.
1847-1852 yılları arasındaki milletvekilliği görevinde Türk menfaatlerini savunarak 1850 yılında “Pillars of Hercules” isimli eserini yayınladı. Eserin büyük bölümü ise Türk hamamlarına ayrılmıştı. Avrupalıların temiz olmadıklarını belirtip Türkler gibi temizlenmeye önem verilmediğini belirtti. Kitap, İngiltere’de “Turkish Bath Movement” isimli bir kampanya başlattı.
Kırım Savaşı sonrası dayatılan Islahat Fermanı’nın da haksız bir baskı olduğunu, işleri düzeltmekten çok kötüye sürükleyeceğini ileriye sürdü. 1856 yılında da Avrupa’nın düzenini bozduğu ülkelerin haklarını savunmak amacıyla “Foreign Affairs Committee” isimli bir cemiyet kurdu. Cemiyetin yayın organı olan “Free Press” ise Türkleri birer Avrupalı gibi betimliyordu. Ayrıca burada Avrupalıların Osmanlı ülkesi üzerindeki emelleri konusunda Sultan Abdülaziz, Fuad Paşa ve diğer Osmanlı önde gelenlerine yolladığı mektuplar da yayınlandı.
1877’de Napoli’de hayatını kaybeden Urquhart “döneminin en meşhur Türk dostu” olarak anılmıştır.
KAYNAKÇA
Hüseyin Çelik, “Urquhart David”, Türk Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, c. 42, İstanbul, 2012. ss. 180-181.
Комментарии